Khoa học dữ liệu và trí tuệ nhân tạo đã và sẽ trở thành những lĩnh vực thống trị đời sống và sự nghiệp của con người trong cuộc cách mạng công nghệ 4.0.
Hiện nay, công nghệ thông tin nói chung, và khoa học dữ liệu cùng trí tuệ nhân tạo nói riêng, đã trở thành những yếu tố không thể thiếu trong việc đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội trong thời đại công nghiệp 4.0. Chúng đã được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ công nghệ đến y tế, từ cuộc sống hàng ngày đến các chiến lược kinh doanh đáng kể về giá trị kinh tế. Đây chính là những lĩnh vực “mang lại lợi nhuận”.
Nhu cầu về nhân lực cao và thu nhập không giới hạn
Theo tiến sĩ Cao Tiến Dũng, phó trưởng Khoa Kỹ thuật Trường ĐH Tân Tạo (TTU), khoa học dữ liệu là một lĩnh vực đa ngành, liên quan đến quá trình và hệ thống trích xuất dữ liệu hoặc hiểu biết từ các dạng dữ liệu khác nhau, bao gồm cả dữ liệu cấu trúc và phi cấu trúc. Đây là sự phát triển tiếp nối của các lĩnh vực phân tích dữ liệu như thống kê, khai phá dữ liệu và học máy…
Các tập đoàn lớn như Facebook, Lazada, Tiki, Uber, Grab đã phát triển mạnh mẽ dựa trên việc tập trung ứng dụng khoa học dữ liệu. Thậm chí, bất kỳ công ty hoặc doanh nghiệp nào cũng cần có đội ngũ chuyên gia phân tích dữ liệu, để phân tích nhu cầu thị trường từ khách hàng và tăng cường lợi nhuận. Nói cách khác, khai thác dữ liệu để tạo ra giá trị tài chính.
Dựa trên nhận định trên, ông Dũng cho rằng: “Đó là lý do tại sao một số trường đại học trong và ngoài nước đã mở các chương trình đào tạo trong lĩnh vực này, bao gồm cả TTU. Khi mọi lĩnh vực được số hóa và công nghệ thay thế con người, sinh viên học ngành này sẽ trải nghiệm một chương trình học có tính ứng dụng cao, và xã hội đang rất cần nhân lực có khả năng đó và thu nhập không giới hạn”.
Ông Dũng chia sẻ thêm về ngành đào tạo mới này, cho biết rằng sinh viên ngành khoa học dữ liệu có kiến thức đa dạng, bao gồm toán thống kê, lập trình, học máy và trí tuệ nhân tạo, cùng với kiến thức chuyên môn ứng dụng.
Trong khi đó, thị trường lao động hiện tại đang cần đội ngũ nhân lực có kiến thức này. Các công ty công nghệ, công ty thương mại điện tử, quảng cáo, ngân hàng, bảo hiểm, vận chuyển (logistics) và nhiều lĩnh vực khác đều cần đến chuyên gia phân tích dữ liệu.
Hiện tại, Khoa Kỹ thuật của trường TTU có hai ngành chính: Khoa học máy tính và Kỹ thuật điện. Trong đó, ngành Khoa học máy tính chia thành hai chuyên ngành sâu hơn, đó là Khoa học dữ liệu và Trí tuệ nhân tạo.
Tiến sĩ Trần Duy Hiến, một giảng viên lâu năm tại khoa, cho biết rằng sinh viên tại TTU có khả năng tiếng Anh tốt sau khi tốt nghiệp. Hiện tại, một số cựu sinh viên của khoa đang theo học nghiên cứu sinh tại Nhật Bản, Hàn Quốc…
Làm được chứ không chỉ học tốt
Với ngành học mới và đòi hỏi sự chuyên môn cao, cần có những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực và giảng viên có trình độ cao để đảm nhận việc giảng dạy. Theo ông Dũng, tất cả các giảng viên tại khoa đều có bằng tiến sĩ từ các nước phát triển như Mỹ, Pháp, Đức, Ý và Canada…
Từ năm học 2019 – 2020, khoa đã kết hợp với một số chuyên gia từ nước ngoài để dạy trực tuyến cho sinh viên thông qua các hệ thống họp trực tuyến.
Điều này giúp sinh viên có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với những chuyên gia hàng đầu thế giới và thuận lợi trong việc xin thực tập ở nước ngoài hoặc học bổng để tiếp tục học cao hơn sau này.
Chương trình giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh cũng mang lại lợi thế quan trọng trong việc nâng cao khả năng ngoại ngữ, làm việc và học tập trong môi trường quốc tế sau này.
Theo tiến sĩ Trần Duy Hiến, tỉ lệ sinh viên trên giảng viên ở khoa khá thấp, do đó các giảng viên có thể theo dõi sát sao năng lực và tiến bộ của từng sinh viên, từ đó định hướng ngành nghề chuyên sâu phù hợp nhất với từng cá nhân.
Đối với những sinh viên có tư chất và mong muốn học sau đại học ở nước ngoài, các giảng viên tại khoa có mối quan hệ rộng rãi với các trường đại học hàng đầu trên thế giới và luôn sẵn lòng giới thiệu và tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên.
Ông Dũng nhấn mạnh về những giá trị khác biệt của khoa, đặc biệt là giáo dục khai phóng và khuyến khích khả năng tự học và tư duy suốt đời của sinh viên.
Việc đa dạng hóa nguồn giảng viên (qua hình thức hợp tác dạy trực tuyến) giúp sinh viên khám phá sở thích và năng lực của mình để xác định con đường phát triển cho bản thân.
“Yêu cầu đối với sinh viên ở khoa là làm được, chứ không chỉ là học tốt. Khoa cung cấp cơ hội cho sinh viên thể hiện mình trước doanh nghiệp và chuyên gia thông qua các khóa thực tập và giảng dạy từ xa của các chuyên gia”, ông Dũng nói thêm.
Với sức hút lớn của ngành học này, chương trình giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh với các giáo sư và tiến sĩ được đào tạo từ các nước phát triển, cùng với chương trình đào tạo linh hoạt, sinh viên tốt nghiệp ngành Kỹ thuật Máy tính và Điện – Điện tử của TTU có một lợi thế rất lớn khi tiếp tục học cao hơn ở nước ngoài và làm việc trong môi trường quốc tế cạnh tranh, nhưng cũng đầy tiềm năng và cơ hội phát triển.